Aplikacje w rachunku kosztw zmiennych analiza progu rentownoci

Marta Czyewska

ANALIZA PROGU RENTOWNOCI

P K r z y c h o o s z t y d y

r z y c h o d y c a k o w it e P K Z y s k

y s k

o p e r a

c y jn

o s z t yK o s z t y c a k o w it e S t r a t a

z m

ie n n e

K
P r o d

o s z t y
u k c j a / S

s t a e
p r z e d a

Ilociowy prg rentownoci

Ks BEP = il c j kz j
n n n n

Ks cakowite koszty stae cj cena jednostkowa Kzj koszt zmienny jednostkowy Cj-kzj mara jednostkowa na pokrycie

Wartociowy prg rentownoci

BEPwart = BEPil * c j

Zadanie 1
n

Przedsibiorstwo produkujce pralki ponosi w cigu rozpatrywanego okresu koszty stae w kwocie 50000 z, w tym amortyzacja wynosi 10000 z. Cena lodwki wynosi 800 zl, a jednostkowy koszt zmienny 300 z. Naley obliczy prg rentownoci ilociowy i wartociowy (pieniny) i sporzdzi wykres.

Wielko sprzeday przy zaoonym zysku

Ks + Z BEPil = c j kz j

Zadanie 2
n

Przedsibiorstwo wytwarzajce wiertarki zamierza osign w okresie sprawozdawczym 30000 z zysku netto. Koszty stae przedsibiorstwa wynosz 250000 z, cena wiertarki 700 z, a jednostkowy koszt zmienny 400 z. Ile wiertarek przedsibiorstwo powinno sprzeda, aby uzyska planowan kwot zysku netto, przy obowizujcej stawce podatku dochodowego od osb prawnych? Obliczony prg rentownoci dla zysku netto naley przedstawi

Margines bezpieczestwa
n

MB wart = cj*X cj*BEPil MB% = MB wart/cj*X X- aktualna wielko produkcji (sprzeday) w szt.

n n n

Zadanie 3
n

Przedsibiorstwo planuje rozpoczcie produkcji i sprzeday nowego produktu. Wydatki na uruchomienie produkcji wynios 10.000 PLN (warto rodkw trwaych). Wysoko wpyww z tytuu sprzeday w 1-szym roku szacowana jest na 2.500 PLN. Jednostkowy koszt zmienny wynosi 0,50 PLN, natomiast uzyskiwana cena za jednostk produktu 3,00 PLN. Zakadamy amortyzacj liniow rodkw trwaych w przecigu 5 lat. Oblicz wartociowy i ilociowy prg rentownoci wraz z wartociowym marginesem bezpieczestwa dla pierwszego roku sprzeday. Prg rentownoci przedstaw na wykresie. Zinterpretuj uzyskane wyniki.

Prg rentownoci w produkcji wieloasortymentowej

n n

xi cji - xi kzji Ks = 0 xi cji = xi kzji + Ks

Prg rentownoci przy produkcji wieloasortymentowej przedsibiorstwo osignie wtedy, gdy suma kosztw staych i kosztw zmiennych poszczeglnych produktw bdzie rwna sumie przychodw ze sprzeday wszystkich asortymentw.

Zadanie 6 Analiza progu rentownoci dla produkcji wieloasortymentowej

Przedsibiorstwo produkuje trzy asortymenty wyrobw (A, B i C). Wielko produkcji i sprzeday w cigu miesica przedstawiaa si nastpujco:

zmienne

Cena

koszty

n n n n

Wyrb A 1500 sztuk 180 80 Wyrb B 2000 sztuk 200 100 Wyrb C 1000 sztuk 280 130 Koszty stae przedsibiorstwa ksztatuj si na poziomie 400000 z w miesicu. Obliczy progi rentownoci

Zadanie 6 Analiza progu rentownoci w warunkach inflacji

Przedsibiorstwo RENTOL produkuje kolorowe piki gumowe. W cigu roku uzyskao nastpujce przychody i koszty: Przychody 6000, Koszty stae 1500, Koszty zmienne 3600, Produkcja i sprzeda wynosz 4000 sztuk. n Ile wynosi mara jednostkowa brutto, zysk operacyjny? n Ile wynosi prg rentownoci liczony w sztukach? n Ile wynosi prg rentownoci liczony wartociowo? n Jak wpynie na prg rentownoci i zysk operacyjny stopa inflacji w gospodarce na poziomie 10%? n Jak wpynie na prg rentownoci zastosowanie indywidualnych stp inflacji: n Dla przychodw 10%, n Dla kosztw 5%? n Jak wpynie na prg rentownoci zastosowanie indywidualnych stp inflacji: n Dla przychodw 5%, n Dla kosztw 10%. n Jak bdzie si zmienia prg rentownoci jeli ceny bd rosy o 2% miesicznie, a koszty o 2% miesicznie?

Prg rentownoci przy zalenociach nieliniowych

Funkcja kosztw cakowitych jest dana rwnaniem: K = 3000 + 100X +4X2 n Funkcja przychodw ze sprzeday ma posta: P = 500X 6X2 Wyznaczy prg/progi rentownoci (przedzia rentownoci produkcji). Ustali rwnanie funkcji zysku finansowego.
n

Zadanie Prg rentownoci przy zalenociach nieliniowych

Prg rentownoci przy zalenociach nieliniowych

Przychody i koszty - przedzia rentow noci
18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000

Funkcja zysku
Funkcja zysku
2000 1000 0 0 -1000 -2000 -3000 -4000 -5000 5 10 15 20 25 30

Prg rentownoci w warunkach niepewnoci

n

n n n

Z: niepewnoci obarczona jest zwaszcza wielko sprzeday Z: wielko sprzeday ma rozkad normalny ze znan wartoci redni i znanym odchyleniem standardowym X~N(mx, sx), gdzie: mx- rednia wielko sprzeday sx-odchylenie standardowe wielkoci

Prg rentownoci w warunkach niepewnoci

Wynik bdzie mia rozkad normalny o postaci: Z ~ N(m , s ), gdzie: z z

mz rednia wyniku finansowego (warto oczekiwana) m = (cj kzj)m z x Ks

sz- odchylenie standardowe wyniku finansowego s =(cj-kzj)s z x

Wynik finansowy ma posta: Z ~ N[(cj kzj)m x Ks; sz=(cj-kzj)sx]

T0 =

Z 0 mz sz

Aby wyznaczy prawdopodobiestwo osignicia progu rentownoci oraz prawdopodobiestwo zrealizowania zysku na okrelonym poziomie naley dokona standaryzacji wyniku finansowego

Prg rentownoci w warunkach niepewnoci

Z 0 mz T0 = sz
nWa rt o

t a ws ka zu je ile o d c h yle s t a n d a rd o wyc h wyn iku fin a n s o we g o s t a n o wi r n ic a m i d zy za o o n ym p o zio m e m zys ku Z 0 a je g o wa rt o c i re d n i m z nW p ro g u re n t o wn o c i Z 0 = 0 , wi c 0 mz mz T0 = = sz sz

Majc zaoony poziom wyniku finansowego Z0i jego warto zestandaryzowan T0, mona wyznaczy dwa rodzaje prawdopodobiestwa;

1.prawdopodobiestwo osignicia wyniku finansowego nie wikszego ni ustalony poziom Z0, 2.prawdopodobiestwo osignicia wyniku finansowego wikszego od

Prawdopodobiestwo osignicia wyniku finansowego nie wikszego od ustalonego poziomu Z0 jest wartoci dystrybuanty rozkadu normalnego w punkcie T0: P (Z Z0) = F (T0) Prawdopodobiestwo osignicia wyniku finansowego wikszego od zaoonej kwoty Z0 jest natomiast dopenieniem poprzedniego prawdopodobiestwa do jednoci: P (Z > Z0)= 1- F(T0). W szczeglnoci te dwa rodzaje prawdopodobiestwa mog dotyczy

n n

n n

Przykad
Cena sprzeday wyrobu 200 z/szt., Jednostkowy koszt zmienny 120 z/szt. Koszty stae 69 200 z Oczekiwana wielko sprzeday wyrobu wynosi 1000 szt. w okresie, a odchylenie standardowe 90 szt. Wielko sprzeday wyrobu ma nastpujcy rozkad normalny: X ~ N(1000; 90) 1.Ilociowy prg rentownoci wynosi: BEP il = 69200/(200 120) = 865 szt., 2.Wartociowy prg rentownoci

3. Ustalimy wartoci parametrw rozkadu normalnego wyniku finansowego: a) warto oczekiwan wyniku finansowego: m z = (200 - 120) *1000 - 69200= 80000 69200 = 10 800 z.

b) odchylenie standardowe wyniku finansowego: s z = (200 -120)* 90 = 7200 z - zrealizowany wynik finansowy rni si od wyniku oczekiwanego przecitnie o 7200 z.

T0 =

0 10800 7200

5. Prawdopodobiestwo zwizane z progiem rentownoci, tj.: n a) prawdopodobiestwo tego, e przedsibiorstwo osignie zysk, czyli przekroczy prg rentownoci, n b) prawdopodobiestwo tego, e przedsibiorstwo poniesie strat, czyli nie osignie progu rentownoci. a) warto zestandaryzowana zerowego wyniku finansowego:
n n n n

0 10800 T0 = = 1,5 7200

(zerowy wynik finansowy znajduje si 1,5 odchylenia standardowego przed wynikiem oczekiwanym) b) W tablicy wartoci dystrybuanty rozkadu normalnego dla T0 = -l,5 prawdopodobiestwo przekroczenia progu rentownoci, czyli osignicia zysku, wynosi 0,9332, tj.

Natomiast prawdopodobiestwo tego, e przedsibiorstwo nie przekroczy progu rentownoci, czyli poniesie strat, wynosi 0,0668, tj. 6,68%. Jest to dopenienie poprzedniego prawdopodobiestwa do jednoci.

6) Rozpatrzymy teraz zysk w wysokoci 18 000 z. W stosunku do tej wartoci wyznaczymy dwa rodzaje prawdopodobiestwa: a) prawdopodobiestwo tego, e zostanie osignity wynik finansowy mniejszy od 18000 z, b) prawdopodobiestwo tego, e zostanie osignity zysk wikszy od 18 000 z. Dla wyznaczenia prawdopodobiestwa obliczymy zestandaryzowan warto Z 0 m z 18000 kwoty rozpatrywanej 10800 = wyniku finansowego: T = 1

n n n

sz

7200

(zysk w wysokoci 18000 z znajduje si w odlegoci jednego odchylenia

Warto dystrybuanty rozkadu normalnego w punkcie T0= 1 wynosi 0,8413 czyli prawdopodobiestwo tego, e osignity wynik finansowy bdzie mniejszy od 18000 z 84,13%. Natomiast prawdopodobiestwo tego, e zostanie osignity zysk wikszy od 18000 z, wynosi 0,1587, czyli 15,87%.