Prawo cywilne Zobowi zania

UMOWY CYWILNOPRAWNE

Podstawy prawne
y

Kodeks cywilny

Podr czniki
y

W. Siuda, Elementy prawa dla ekonomistw. Scriptum 2006. s.209264 T.Mrz M.Stec , Prawo gospodarcze prywatne. C.H.Beck 2005, Cz.IIII. Umowy w obrocie gospodarczym. W.Czachrski i in., Zobowiazania, Zarys wyk adu. LexisNexis, W-wa 2004. Rozdz. 14 - 36 S.W odyka, (red.) Prawo umw w obrocie gospodarczym . C.H.Beck. 2001. S.Brzeszczy ska i in. Umowy gospodarcze. C.H.Beck 2008 .

Czynno ci prawne
Zdolno prawna i zdolno do czynno ci prawnych y Forma czynno ci prawnych - ustna, pisemna, z podpisem notarialnie potwierdzonym,, z dat pewn , akt notarialny, formy szczeglne - dla celw dowodowych, pod rygorem niewa no ci y Wady o wiadcze woli : niepoczytalno , dla pozoru, b d , podst p, gro ba y Swoboda zawierania umw y Sposoby zawierania umw - ofertowy, negocjacje, przetarg (aukcja)
y

UMOWY CYWILNOPRAWNE TYPOLOGIE

yW

obrocie powszechnym i w obrocie gospodarczym y Umowy dwustronnie i jednostronnie profesjonalne y Typowe i nietypowe y Nazwane i nienazwane

Cechy szczeglne umw w obrocie gospodarczym

y y y y y y y

Z o ono stosunkw umownych Szerokie stosowanie umw standardowych Stosowanie zindywidualizowanych procedur zawierania umw Wymagany podwy szony standard staranno ci Szczeglna troska o pewno i bezpiecze stwo w obrocie Wysoki udzia umw d ugoterminowych Konieczno uwzgl dniania zmian w warunkach realizacji umw

Umowy i jednostronne czynno ci prawne w kodeksie cywilnym

y y y y y y y y y y y

Umowy przenosz ce prawa Umowy dotycz ce korzystania z rzeczy praw Umowy dotycz ce wiadczenia us ugi Umowy dotycz ce stosunkw kredytowych Stosunki gwarancyjne Umowy alimentacyjne Umowy losowe Umowy wsp dzia ania gospodarczego Umowne usuwanie niepewno ci w zakresie istnienia i tre ci stosunkw miedzy Przyrzeczenie publiczne Przekaz i papiery warto ciowe
(E.Gniewek, Podstawy prawa cywilnego)

Umowy w obrocie gospodarczym

Umowy (porozumienia) organizacyjne y Umowy o po rednictwo gospodarcze y Umowy w obrocie przedsi biorstwami y Umowy o wsp pracy przedsi biorstw (kooperacyjne) y Umowy w obrocie towarowym y Umowy w zakresie czynno ci bankowych y Umowy transportowe y Umowy w zakresie ubezpiecze
y
(S.W odyka , Prawo umw w obrocie gospodarczym. )

Klasyfikacje umw wg. wg. cech prawnych

Konsensualne i realne y Zobowi zuj ce, rozporz dzaj ce y Jednostronnie i dwustronnie zobowi zuj ce, wzajemne y Kauzalne i abstrakcyjne y Swobodnie negocjowane, i adhezyjne
y

Umowy nazwane kodeksu cywilnego

y

Sprzeda

y y y y y y y y y

- szczeglne rodzaje sprzeda y: na raty , z zastrze eniem w asno ci, na prb , z prawem odkupu, z prawem pierwokupu, Sprzeda konsumencka R kojmia - gwarancja Dostawa kontraktacja Umowa o dzie o umowa zlecenia Umowa o roboty budowlane Najem dzier awa Umowa agencyjna umowa komisu Umowa przewozu umowa spedycji Przechowanie umowa sk adu

Sprzeda
y

Przez umow sprzeda y zobowi zuje si przenie w asno rzeczy i wyda kupuj cy zobowi zuje si zap aci sprzedawcy cen

sprzedawca na kupuj cego mu rzecz, a rzecz odebra i . Art. 535 k.c.

Sprzeda na raty
y

Sprzeda na raty jest dokonana w zakresie dzia alno ci przedsi biorstwa sprzeda rzeczy ruchomej osobie fizycznej, za cen p atn w okre lonych ratach, je eli wed ug umowy rzecz ma by kupuj cemu wydana przed ca kowitym zap aceniem ceny. Art.583 1 k.c.

Zastrze enie w asno ci rzeczy

y

Je eli sprzedawca zastrzeg sobie w asno sprzedanej rzeczy ruchomej a do uiszczenia ceny, poczytuje si w razie w tpliwo ci , e przeniesienie w asno ci rzeczy nast pi o pod warunkiem zawieszaj cym. Art. 589 k.c.

Sprzeda na prb
y

Sprzeda na prb , albo z zastrze eniem zbadania rzeczy przez kupuj cego poczytuje si w razie w tpliwo ci za zawart pod warunkiem zawieszaj cym, e kupuj cy uzna przedmiot sprzeda y za dobry. W braku oznaczenia w umowie terminu prby lub zbadania rzeczy sprzedawca mo e wyznaczy kupuj cemu odpowiedni termin, Art.592 1 k.c.

Prawo odkupu
y

Prawo odkupu mo e by zastrze one na czas nie przenosz cy lat pi ciu; termin d u szy ulega skrceniu do lat pi ciu. Art. 593 1 k.c.

Prawo pierwokupu
y

Je eli ustawa lub czynno prawna zastrzega dla jednej ze stron pierwsze stwo kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzeda a rzecz osobie trzeciej (prawo pierwokupu) , stosuje si w braku przepisw szczeglnych przepisy niniejszego rozdzia u, Art. 596 k.c.

Sprzeda konsumencka
Ustawa z 27 lipca 2002r o szczeglnych warunkach sprzeda y konsumenckiej oraz o zmianie kodeksu cywilnego y Ustaw stosuje si do dokonywanej w zakresie dzia alno ci przedsi biorstwa sprzeda y rzeczy ruchomej osobie fizycznej, ktra nabywa t rzecz w celu niezwi zanym z dzia alno ci zawodow lub gospodarcz (towar konsumpcyjny) y Nie stosuje si do sprzeda y energii elektrycznej, gazu , wody, chyba e s sprzedawane w ograniczonej ilo ci lub w okre lonej obj to ci y Nie stosuje si do sprzeda y egzekucyjnej, w post powaniu upad o ciowym albo innym s dowy
y

Sprzeda konsumencka
Sprzedawca odpowiada wobec kupuj cego je eli towar konsumpcyjny w chwili jego wydania jest niezgodny z umow . Art. 4 u.s.k. y Indywidualne uzgadnianie w a ciwo ci: - odpowiada podanemu opisowi - ma cechy okazanej prbki lub wzoru - nadaje si do celu okre l. przez kupuj cego y Pozosta e przypadki: -nadaje si do celu do jakiego jest zwykle u ywany -w a ciwo ci odpowiadaj cechom towaru tego rodzaju - odpowiada oczekiwaniom opartym na publicznych zapewnieniach sprzedawcy, producenta, przedstawicieli, osb wprowadzaj cych towar do obrotu krajowego y danie nieodp atnej naprawy towaru lub wymiany na nowy
y

R kojmia i gwarancja
y

Sprzedawca jest odpowiedzialny wzgl dem kupuj cego, je eli rzecz sprzedana ma wad zmniejszaj ca jej warto lub u yteczno ze wzgl du na cel w umowie oznaczony albo wynikaj cy z okoliczno ci lub z przeznaczenia rzeczy , je eli rzecz nie ma w a ciwo ci o ktrych istnieniu zapewni kupuj cego , albo je eli rzecz zosta a kupuj cemu wydana w stanie niezupe nym . Art.556

W przypadku gdy kupuj cy otrzyma od sprzedawcy dokument gwarancyjny co do jako ci rzeczy j sprzedanej ,poczytuje si w razie w tpliwo ci, e wystawca dokumentu(gwarant), jest obowi zany do usuni cia wady fizycznej rzeczy lub do dostarczenia rzeczy wolnej od wad, je eli wady te ujawni si w ci gu terminu okre lonego w gwarancji. Art.577 1 k.c.

Dostawa i kontraktacja
y

Przez umow dostawy dostawca zobowi zuje si do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, oraz ich dostarczenia cz ciami albo periodycznie, a odbiorca zobowi zuje si do odebrania tych rzeczy i zap acenia ceny. Art. 605 k.c.

Przez umow kontraktacji producent rolny zobowi zuje si wytworzy i dostarczy kontraktuj cemu oznaczon ilo produktw rolnych okre lonego rodzaju, a kontraktuj cy zobowi zuje si te produkty odebra w terminie umwionym , zap aci umwiona cen , oraz spe ni okre lone wiadczenia dodatkowe Art. 613 1 k.c.

Umowa o dzie o i zlecenie

y

Przez umow o dzie o przyjmuj cy zamwienie zobowi zuje si do wykonania oznaczonego dzie a, a zamawiaj cy do zap aty wynagrodzenia . Art.627.k.c.

Przez umow zlecenia przyjmuj cy zlecenie zobowi zuje si do dokonania okre lonej czynno ci prawnej dla daj cego zlecenie. Art. 734 1k.c. Do umw o wiadczenie us ug , ktre nie s uregulowane innymi przepisami, stosuje si odpowiednio przepisy o zleceniu.

Umowa o roboty budowlane

y

Przez umow o roboty budowlane wykonawca zobowi zuje si do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej , a inwestor zobowi zuje si do dokonania wymaganych przez w a ciwe przepisy czynno ci zwi zanych z przygotowaniem robt , w szczeglno ci do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zap aty umwionego wynagrodzenia . Art. 647 k.c.

Najem i dzier awa

y

Przez umow najmu wynajmuj cy zobowi zuje si odda najemcy rzecz do u ywania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowi zuje si p aci wynajmuj cemu umwiony czynsz. Art. 659 1 k.c.

Przez umow dzier awy wydzier awiaj cy zobowi zuje si odda dzier awcy rzecz do u ywania i pobierania po ytkw przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzier awca zobowi zuje si p aci wydzier awiaj cemu umwiony czynsz. Art. 693 1 k.c.

Agencja i komis
y

Przez umow agencyjn przyjmuj cy zlecenie (agent) zobowi zuje si w zakresie dzia alno ci swojego przedsi biorstwa, do sta ego po redniczenia za wynagrodzeniem przy zawieraniu z klientami umw na rzecz daj cego zlecenie przedsi biorcy albo do zawierania ich w jego imieniu . Art. 758 1 k.c.

Przez umow komisu przyjmuj cy zlecenie (komisant) zobowi zuje si za wynagrodzeniem (prowizja) w zakresie dzia alno ci swego przedsi biorstwa , do kupna lub sprzeda y rzeczy ruchomych na rachunek daj cego zlecenie (komitenta) , lecz w imieniu w asnym.

Przewz i spedycja
y

Przez umow przewozu przewo nik zobowi zuje si w zakresie dzia alno ci swego przedsi biorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osb lub rzeczy. Art. 774 k.c.

Przez umow spedycji spedytor zobowi zuje si w zakresie dzia alno ci swego przedsi biorstwa do wysy ania lub odbioru przesy ki albo dokonania innych us ug zwi zanych z jej przewozem . Art. 794 1 k.c.

Przechowanie i sk ad
y

Przez umow przechowania przechowawca zobowi zuje si zachowa w stanie niepogorszonym rzecz ruchoma oddan mu na przechowanie. Art. 835 k.c.

Przez umow sk adu przedsi biorca sk adowy zobowi zuje si do przechowania za wynagrodzeniem oznaczonych w umowie rzeczy ruchomych. Art.853 1 k.c y Przedsi biorca sk adowy jest obowi zany dokonywa odpowiednich czynno ci konserwacyjnych. Przeciwne postanowienia umowy jest niewa ne. Art.855 2 k.c.
y

Umowy nienazwane i nowe typy umw

y y y y y y y y y y y y

Leasing Faktoring Forfaiting Franchising Know-how Kontrakt menad erski Umowy dystrybucyjne (dealerskie) Just in-time Timesharing Merchandising Sponsoring Umowa o przegl d przedsi biorstwa (due-dilligence-review)

Umowa leasingu
y

Przez umow leasingu finansuj cy zobowi zuje si , w zakresie dzia alno ci swojego przedsi biorstwa , naby rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach okre lonych w tej umowie i odda t rzecz korzystaj cemu do u ywania albo u ywania i pobierania po ytkw przez czas oznaczony, a korzystaj cy zobowi zuje si zap aci finansuj cemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenia pieni ne, rwne co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytu u nabycia rzeczy przez finansuj cego. Art.709 k.c.

Faktoring
Umowa zawarta pomi dzy dostawc a faktorem zgodnie z ktr dostawca zleca lub przyjmuje na siebie zobowi zanie zlecenia faktorowi pobrania wierzytelno ci wynikaj cej z umowy sprzeda y towarw, zawartej pomi dzy dostawca a jego klientem. y Faktor powinien spe ni co najmniej 2 z ni ej wymienionych us ug: -finansowanie dostawcy w postaci po yczki lub przedp aty, -prowadzenie rozlicze zwi zanych z otrzymaniem nale no ci -pobranie zad u enia -zabezpieczenie przed niezap aceniem sumy zad u enia y D u nik powinien otrzymywa pisemne potwierdzenie powiadomienia o przelewie wierzytelno ci
y

Forfaiting
y

Zakup przez instytucj forfaitingow nale no ci terminowych jej klientw, ktre powsta y w nast pstwie realizacji kontraktu eksportowego, bez regresu w stosunku do sprzedawcy tych wierzytelno ci , pod warunkiem jednak, e wierzytelno ci te przyjm posta akceptowanego z punktu widzenia instytucji forfaitingowej instrumentu finansowego

Franchising
y

Przez umow franchisingu dawca franchisingu zobowi zuje si do udost pnienia korzystaj cemu (biorcy franchisingu) mo liwo ci korzystania z oznaczenia jego firmy, god a, symboli, patentw, za biorca franchisingu zobowi zuje si do prowadzenia wskazanej dzia alno ci gospodarczej z wykorzystaniem udost pnionych mu praw pozyskiwania nowych odbiorcw.

KnowKnow-How
y

Umowa o przekazanie wiadomo ci praktycznych i umiej tno ci technicznoprodukcyjnych zwykle zwi zanych z realizacj umw licencyjnych na korzystanie z praw w asno ci przemys owej lub te odnosz cych si do nieopatentowanych wynalazkw i wzorw przemys owych.

Kontrakt menad erski

y

Umowa zawarta mi dzy samodzielnym podmiotem (zarz dc , menad erem) a przedsi biorc , na mocy ktrej menad er zobowi zuje si do prowadzenia przedsi biorstwa drugiej strony na jej rachunek i ryzyko, we w asnym b d cudzym imieniu, za wynagrodzeniem.

Umowy dystrybucyjne i dealerskie

y

Umowy w obrocie handlowym mi dzy przedsi biorc a dystrybutorem (dealerem), o sta e prowadzenie sprzeda y jego dbr lub us ug na okre lonym obszarze, oraz wiadczenie innych dodatkowych us ug zwi zanych ze sprzeda .

Just in - time
y

Umowa o niezawodne wiadczenie dostaw bezpo rednio na ta m monta ow lub innych miejsc ich niezw ocznego u ycia, w dok adnie oznaczonym czasie.

Timesharing
y

D ugoterminowa umowa okresowego korzystania z rzeczy ( g wnie udost pniania obiektw turystycznych).

Merchandising
y

Umowa o wykorzystanie dla celw promocji handlowej produktw, cudzych dbr niematerialnych ( na produktach umieszczane s nazwy firm, nazwiska osb, s owne znaki, has a reklamowe, wizerunki rzeczywistych lub fikcyjnych postaci)

Sponsoring
y

Umowa o (wsp -)finansowanie programw i przedstawie medialnych w zamian za reklam firmy.

Umowa o przegl d przedsi biorstwa (due-dilligence-review) due-dilligence-review)

y

Umowa o zbadanie stanu przedsi biorstwa i jego wycen , w zwi zku z jego zbyciem, oddaniem do czasowego korzystania, kontraktami menad erskimi lub sprzeda udzia w .