Spoeczno lokalna

Midzy wsplnot a stowarzyszeniem

Gemeinschaft i Gesellschaft
Ferdinand Toennies i jego rozrnienie dwu zbiorowoci ludzkich (zwizkw afirmatywnych):
wsplnoty (Gemeinschaft) i stowarzyszenia (Gesellschaft) Wsplnot funduje wola naturalna, tj. system de wynikajcych z potrzeby wewntrznej; tu myl i uczucie s nierozczne Stowarzyszenie oparte jest na woli arbitralnej, autonomicznie rozumnej, celowociowej, kalkulacyjnej

Gemeinschaft/wsplnota Gesellschaft/stowarzysz enie

Wspycie poufae, intymne, zamknite w wskim krgu. Obejmuje [take] dziaania wynikajce z apriorycznej i koniecznej jednoci (), a wic podejmowane ze wzgldu na czonkw wsplnoty. We wsplnocie jestemy od narodzin, na dobre i na ze, lub jestemy do niej przyjmowani. ycie publiczne, wiatowe. W stowarzyszeniu kady ma na uwadze wycznie siebie Nikt nie uczyni nic dla drugiego (), chyba e w oczekiwaniu () rewanu. W stowarzyszenie wchodzimy, jako niezaleni, jak w co obcego.

Wsplnota to ywy organizm. Stowarzyszenie - mechaniczny agregat, artefakt. Czonkowie () pozostaj Czonkowie () pozostaj zwizani mimo rozki. rozdzieleni mimo powiza. To podstawa m.in. dla wsplnot internetowych (zob. dalej).

Kategorie
Geneza Wizy czce ludzi

Wsplnota
Naturalna Pokrewiestwo, braterstwo, ssiedztwo (wi spoeczna czonkowska) Osobowoci

Stowarzyszenie
Konwencjonalna (umowa) Umowy, wymiana dbr materialnych, wyrachowanie (wi spoeczna funkcjonalna) Zajmujcy pozycje i penicy zwizane z nimi role Celowa

We wzajemnych stosunkach ludzie uczestnicz jako: Orientacja zadaniowa

Nie liczy si, jacy, lecz kim jestemy

Bezcelowa

Tak byo, jest i bdzie

rodki kontroli (czym Tradycja Prawo sformalizowane, ludzie kieruj si) (obyczaje), religia opinia publiczna

 Toennies:

Kategoria tosamoci i terytorialnoci

Ludzie yjcy we wsplnocie nale wzajemnie do siebie i czerpi korzyci oraz posiadaj i uytkuj wsplne dobra Wola posiadania i korzystania to wola opieki i obrony. Wsplne dobra wsplne przykroci; wsplni przyjaciele wsplni wrogowie (tosamo): MY ONI Wraz z polem statkuje si dom; przedtem przenosi si z miejsca na miejsce wraz z ludmi, zwierztami, przedmiotami, teraz nie porusza si, jak ziemia. Czowiek jest podwjnie zwizany przez pole i przez dom
F. Toennies, Wsplnota i stowarzyszenie. Rozprawa o komunizmie i socjalizmie

Christiania
Pooenie - teren powojskowy w Kopenhadze Mieszkacy - wyeksmitowani z pobliskich
domw plus napywowi, take dzieci uciekinierzy; istnieje rzdu

System aksjonormatywny liberalizm;

alkohol, narkotyki, prostytucja

rdo utrzymania - praca w Kopenhadze

poza Christiani, na terenie Christiani, zasiki, handel narkotykami warsztaty, piekarnia, zakady usugowe

Infrastruktura - bloki, domki drewniane;

Szkoa Tvind

(Ulfborg, okolice Holstebro, dzi pod wieloma nazwami)

Zaczo si od: Travelling High School i nauki

przez przykad

Pooenie: Jutlandia, dzi wiat; szef: Mogens

Amdi Petersen

Zbiorowo: pracujcy nauczyciele, uczniowie,

wolontariusze

System aksjonormatywny: socjalizm

(komuna); zero alkoholu, narkotykw

rdo utrzymania: cika praca, wpisowe,

zbirki, dochody ze sprzeday odziey, energii wsplny budet

Pojcie spoecznoci lokalnej

Spoeczno lokalna to struktura spoecznoprzestrzenna, ktr tworz ludzie pozostajcy wobec siebie w spoecznych interakcjach i zalenociach w obrbie danego obszaru i posiadajcy jaki wsplny interes lub poczucie grupowej i przestrzennej tosamoci jako elementy wsplnych wizi oraz zdolno do podejmowania wsplnych dziaa na rzecz rozwizywania nurtujcych [tych ludzi] problemw (zob. referenda)

/Pawe Starosta, Poza metropoli. Wiejskie i maomiasteczkowe zbiorowoci lokalne a wzory porzdku makrospoecznego/ Fot. www.christiania.org

Pojcie lokalizmu

Lokalizm to wzgldna autonomia oraz upodmiotowienie konkretnych spoecznoci lokalnych w zakresie gospodarczym, spoecznym i kulturalnym w ramach szerszego ukadu spoecznoprzestrzennego i politycznego
/K. Sowa, Zmierzch i odrodzenie lokalizmu/

Pojcie spoecznoci samorzdowej

Lokalna spoeczno samorzdowa to:
spoeczno, dla ktrej przestrze i terytorium s naturaln podstaw dobrowolnego zrzeszania si; spoeczno, ktrej czonkw cechuje silna identyfikacja z miejscem zamieszkania i aktywny udzia w lokalnym yciu politycznym: wsptworzenie programw rozwojowych, demokr. wyanianie wadz mimo wszystko jest to spoeczno otwarta, nie sprzeciwiajca si napywowi i odpywowi ludzi
/P. Starosta, Poza metropoli/

Pojcie zbiorowoci terytorialnej

To:
skupisko zatomizowanych jednostek, ktrego skad bywa pynny i zmienny, co dodatkowo utrudnia tworzenie si wizi spoecznej. jednostki te bytuj obok siebie i zaspokajaj swoje potrzeby w obrbie tego samego obszaru geograficznego, ale nie musz czu si i najczciej si nie czuj zwizane ani z nim, ani z sob nawzajem.
/B. Szacka, Wprowadzenie do socjologii, Fot. www.projectbritain.com/

Spoeczno lokalna

Spoeczno lokalna a zbiorowo terytorialna

Zbiorowo terytorialna

Zamieszkuje miejsce Zaludnia obszar (co (co znanego, wasnego) niczyjego, obcego, ewentualnie obojtnego) [Prawie] kada Nie kada zbiorowo spoeczno lokalna jest terytorialna jest zbiorowoci terytorialn spoecznoci lokaln Ma [powinna mie] charakter wsplnotowy, czyli zbiorowoci o silnej wizi z przewag czcych ludzi stosunkw osobowych Ma charakter zbiorowoci, w ktrej dominuj stosunki rzeczowe, zanikaj za/sabn wskutek industrializacji, urbanizacji, ruchliwoci przestrzennej stosunki osobowe

Rozrnienie poj
Miejsce (ac. locum)
Nie ma wyranych desygnatw, musi by rozpatrywane w szerszym kontekcie przestrzenno-spoecznym, w stosunku do innych przestrzeni/zbiorowoci (osiedle w stosunku do dzielnicy, wie w stosunku do gminy itd.)
/M. Malikowski, Lokalno, w: Encyklopedia socjologii/

Rozrnienie poj
Miejsce/przestrze lokalna to przestrze okrelona, konkretna, majca swoj nazw i przez codzienne obcowanie <oswojona> Spoeczno zamieszkujca <miejsce> ma swoj wasn tradycj uksztatowan w powizaniu z t przestrzeni Przestrze w ogle to symbol wolnoci <Miejsce> to przestrze zamknita, uczowieczona, bdca spjnym centrum ustalonych wartoci
/M. Malikowski, Lokalno/

Rozrnienie poj
Miejsce to uporzdkowana struktura znacze, ktra ma tendencj do rozszerzania obszaru, do ktrego si odnosi (przestrze a np. zasig akcji ekologicznych, poszerzanie granic administracyjnych) Miejsce to przestrze spoeczna, ktra istnieje wskutek nakadania si rnych rodzajw dowiadcze jednostkowych i zbiorowych, wskutek umieszczania na niej poprzez te dowiadczenia rnych rodzajw obiektw, wytworw i

Rozrnienie poj
Lokaln przestrze spoeczn okrelaj granice terytorium, orodki tworzce i przekazujce wartoci, wyznaczajce interesy, budujce jakie formy wspdziaania dla jednostek, grup i instytucji pomidzy granicami tego terytorium. W obrbie takiego terytorium dzieje si to, co dla spoecznoci lokalnej istotne. Tak, jak t przestrze generuj, tak te kontroluj rne typy jednostek,

Rozrnienie poj
1) ad lokalistyczny (organiczny):
to makrostrukturalny model adu spoecznego, obejmujcy wspdziaajce autonomiczne wsplnoty lokalne uksztatowane historycznie na drodze naturalnych procesw spo.-przestrzennych; wsplnoty ceduj na pastwo niektre zadania (Szwajcaria)
versus

2) ad centralistyczny (organizacyjny): ad kreowany

mechanicznie przez wadz polityczn; spoecznoci lokalne s mu

Rozrnienie poj
Pojcia towarzyszce pojciu lokalizmu:
decentralizacja (vs centralizm) partykularyzm (vs uniwersalizm) peryferyjno (vs globalizm); dzi raczej nieaktualne lokalizm uzupenieniem globalizmu (glokalizacja) swojsko (vs standaryzacja) lokalny patriotyzm (vs alienacja jednostek) niepowtarzalno (vs masowo) maa skala spoeczna (vs dua skala)

Atuty lokalnoci
Centralizm jest nieefektywny jako system zarzdzania: zbyt duo zada, zbyt daleka perspektywa, aby rozpozna lokalne problemy Lokalno to bliska perspektywa: lepsze rozpoznanie lokalnych potrzeb, interes grupowy silniej powizany z interesem jednostkowym

Atuty lokalnoci
Lokalno to wiksza podmiotowo, silniejsze wizi osobowe, lepsze zaspokajanie potrzeb przynalenoci, uznania; sprzyja ksztatowaniu tosamoci spoecznej i kulturowej sprzyja ksztatowaniu (lepiej ni ukady szerszego zasigu) kapitau spoecznego

 Kapita spoeczny to wizi zaufania, lojalnoci i solidarnoci, znajdujce wyraz w samoorganizowaniu si i samorzdnoci, gwnie w ramach dobrowolnych stowarzysze
/P. Sztompka, Socjologia/

Lokalne spoeczestwo obywatelskie zoone struktury dobrowolnego wspdziaania indywidualnych aktorw i zbiorowych instytucji, osadzone w konkretnej przestrzeni materialnej i spoecznej i wystpujce w okrelonym momencie czasowym

Renesans lokalizmu jako ideologii

Lata 80. XX w.: to reakcja na nieporadno pastw i centralnych biurokracji w rozwizywaniu problemw spoecznoci lokalnych, a tym samym na niewydolno centralistycznych systemw to droga do budowy/odbudowy spoeczestwa obywatelskiego, czyli wielu zrzesze powstajcych z inicjatywy obywateli, niezalenych od struktur pastwowych, rozwizujcych problemy

Renesans lokalizmu jako ideologii

Efektem renesansu lokalizmu ma by/staje si lokalna spoeczno samorzdowa
funkcjonuje w okrelonej przestrzeni, na okrelonym terytorium to wsplnota podobnie jak spoeczno tradycyjna, jednak funkcjonuje na innych zasadach ni tradycyjna identyfikacja z miejscem zamieszkania - tak udzia w lokalnym yciu spoecznym, kulturalnym, politycznym, gospodarczym - tak dobrowolne zrzeszanie si (zadaniowo) -

Determinanty sposobw uytkowania terytorium lokalnego

Odrbno (dobro wsplne, integracja; negatywne otoczenie odniesienia) czy Wizi z otoczeniem (integrujemy si, bo chcemy doczy do zewntrznych ukadw spoecznych (region, nard; pozytywne otoczenie odniesienia)
Zob. niektre akcenty pro-, czyli antyintegracyjne w kampanii wyborczej

Bezpieczestwo a spoeczno lokalna, wsplnota

Kitty Genovese zamordowana noc w Queens, NY, przez Winstona Moseleya

Eleonora Bradley zamaa za dnia nog na Pitej Alei Eksperymenty Bibba Latane, Johna Darleya, Judith Rodin (liczba odpowiedzialnych za udzielenie pomocy) Elliot Aronson sytuacja na kempingu w Parku Narodowym Yosemite Eksperyment Irvinga Piliavina - w metrze w NY, z modyfikacjami (wymagajcy pomocy by

Chiny przypadek Yueyue (13 padziernika br.)

Fot. Gazeta.pl

Yueyue 13 padziernika zostaa dwukrotnie przejechana przez samochd. Pomocy nie udzielili jej ani kierowcy aut, ktre j potrciy, ani przechodnie. Tylko Chen Xianmei, zbieraczka zomu, pomoga lecej w kauy krwi Yueyue.
/Gazeta.pl/

Bezpieczestwo a spoeczno lokalna, wsplnota Pytania:

- Czy sytuacja jest naprawd powana? - Czy sytuacja wymaga mojej osobistej interwencji? - Jaki bdzie koszt mego zaangaowania? - Czy moja pomoc moe przynie ofierze korzy? - Czy mog si atwo oddali?
/Elliot Aronson, Czowiek istota spoeczna/

Bezpieczestwo a spoeczno lokalna, wsplnota Na oczekiwan reakcj ze strony innych mona liczy, gdy wystpuj: - poczucie wsplnoty losu, wsplnoty pogldw - sytuacja face to face z ofiar - brak moliwoci natychmiastowej ucieczki Oczywicie uwarunkowania